Waterwijk

Via het onderzoek ‘Grijstinten in de tussenmaat’ kreeg ANA opdracht van de gemeente Almere om onderzoek te doen naar de transformatiemogelijkheden van de bestaande woningen in de Waterwijk in Almere Stad.

De Waterwijk is een van de oudste wijken van Almere Stad. De woningen zijn gebouwd tussen 1982 en 1983. Veel oorspronkelijke bewoners wonen er nog steeds en waarderen de wijk vanwege de centrale ligging en het vele groen. Het vergrijzingtempo in Almere ligt drie keer hoger dan het landelijke gemiddelde. Almere heeft voornamelijk voor huishoudens met kinderen gebouwd. 83% van de woningen in de Waterwijk is een rijtjeswoning en eigenlijk niet geschikt voor ouderen met fysieke beperkingen.

Van de woningen is 76% een koopwoning. Een aantal corporaties heeft nog wat bezit in de wijk, maar dit wordt geleidelijk aan verkocht aan zittende bewoners. Dat maakt ingrijpen lastig. De senioren in de Waterwijk zijn nog niet heel oud, maar denken wel na over hun toekomst. Ze zullen langer zelfstandig thuis moeten wonen, maar lukt dat wel als ze straks de trap misschien niet meer op kunnen? Kunnen ze de tuin nog wel onderhouden? Zullen ze niet vereenzamen als ze minder mobiel worden? En als ze dan toch bereid zijn te verhuizen, zullen ze hun huis dan wel kunnen verkopen? Nu lukt dat misschien nog wel, maar Almere vergrijst in hoog tempo met een een gigantisch overschot aan gezinswoningen, waardoor de waarde van deze huizen zal dalen.

In ons onderzoek hebben we gekeken naar transformaties die de wijk en de woningen ook voor de langere termijn geschikt maken voor de vergrijzende bevolking. Het plaatsen van een traplift is in dat opzicht geen lange termijn investering. Een oudere zal immers niet snel een woning kopen met traplift. Aanbouwen in de tuin, zodat een gelijkvloerse woning ontstaat, is een goede duurzame mogelijkheid, maar vergt een grote investering en is bovendien een hoop gedoe om te organiseren. Daarom is ook gekeken naar mogelijkheden om dit te financieren en organiseren. Kan bijvoorbeeld de bovenverdieping verhuurbaar worden gemaakt zodat inkomsten worden gegenereerd om de transformatie mede te bekostigen?

Ook is gekeken of een vorm van collectieve transformatie mogelijk is en hoe dit georganiseerd kan worden. Wanneer niet één woning maar een hele rij wordt aangepakt, dan zou er bijvoorbeeld ook een lift en galerij kunnen worden bijgeplaatst, waardoor ook de bovenverdieping voor senioren geschikt kan worden gemaakt. Al deze aspecten is in een aantal workshops met de bewoners van de Waterwijk besproken en geëvalueerd.

Naast de aanpak van de bestaande woningen hebben we op eigen initiatief een aantal nieuwe woonmodellen voor kleinschalig gemeenschappelijk wonen voorgelegd om gegadigden te verzamelen voor een bouwgroep. Deze woonmodellen variëren in de mate van collectiviteit, in de grootte en de prijs van de woningen, de privacy en de nabijheid van voorzieningen.

Op dit moment werkt de gemeente Almere aan het formuleren van vervolgstappen voor de aanpak van de bestaande woningen en werken we zelf verder aan de nieuwbouwinitiatieven. Ook daarbij zullen we de potentiële bewoners weer betrekken.